Vào tối ngày 4 tháng 9 năm 2025, Nhà Trắng đã trở thành trung tâm của một sự kiện quan trọng, nơi Tổng thống Donald J. Trump và Đệ nhất phu nhân Melania Trump tiếp đón hơn 20 lãnh đạo hàng đầu từ ngành công nghệ và doanh nghiệp Mỹ.
Sự kiện này diễn ra ngay sau phiên làm việc về giáo dục AI do Melania chủ trì, nối mạch thông điệp rằng AI, đầu tư hạ tầng số và đào tạo nguồn lực sẽ là trụ cột cho vị thế dẫn đầu của Hoa Kỳ. Ban đầu dự kiến tổ chức tại Vườn Hồng mới được cải tạo, bữa tiệc đã phải chuyển vào trong nhà do thời tiết xấu. Đây không chỉ là một buổi tiệc tối mà còn là biểu tượng cho sự hợp tác giữa chính phủ và giới công nghệ, tập trung vào việc thúc đẩy trí tuệ nhân tạo (AI) và đổi mới để củng cố vị thế lãnh đạo của Mỹ trên toàn cầu.
Với sự tham gia của các tên tuổi lớn như Mark Zuckerberg, Tim Cook và Bill Gates, bữa tiệc đã thu hút sự chú ý rộng rãi từ truyền thông và mạng xã hội, phản ánh sự chuyển dịch trong mối quan hệ giữa Trump và Thung lũng Silicon.
Danh sách khách mời bao gồm 24 lãnh đạo công nghệ và doanh nghiệp hàng đầu, như được công bố: Mark Zuckerberg (CEO Meta), ngồi bên phải vợ chồng Trump; Tim Cook (CEO Apple); Bill Gates (Đồng sáng lập Microsoft), ngồi bên trái vợ chồng Trump; Sam Altman (CEO OpenAI); Greg Brockman (Đồng sáng lập OpenAI); Sergey Brin (Đồng sáng lập Google); Sundar Pichai (CEO Google); Satya Nadella (CEO Microsoft); Safra Catz (CEO Oracle); David Limp (CEO Blue Origin); Sanjay Mehrotra (CEO Micron); Vivek Ranadivé (Chủ tịch Tibco Software); Shyam Sankar (CTO Palantir); Alexander Wang (Nhà sáng lập Scale AI và Giám đốc AI của Meta); Jared Isaacman (CEO Shift4 Payments); Dylan Field (CEO Figma); Sunny Madra (Chủ tịch Groq); Chamath Palihapitiya (Nhà sáng lập Social Capital); Mark Pincus (Nhà sáng lập Zynga); Jamie Siminoff (Nhà sáng lập Ring); Lisa Su (Giám đốc điều hành AMD); Jason Chang (Nhà sáng lập CS Bio); Natalie Dompé (Giám đốc điều hành Dompé Pharma); John Herring (Đồng sáng lập Vy Capital); và David Sacks (Nhà đầu tư mạo hiểm và cố vấn Nhà Trắng về AI và tiền điện tử).
Một số nguồn cho biết tổng số khách mời lên đến 33 người, bao gồm cả bạn gái của Sergey Brin, Gerelyn Gilbert-Soto, và các nhân vật khác như Gal Tirosh (chồng của Safra Catz).
Vị trí ngồi tại bàn tiệc được sắp xếp một cách chiến lược, phản ánh mối quan hệ và tầm quan trọng của từng cá nhân trong mắt Trump. Mark Zuckerberg ngồi ngay bên phải Trump, một vị trí danh dự, cho thấy sự cải thiện trong mối quan hệ từng căng thẳng giữa hai bên – Trump từng đe dọa “giam giữ” Zuckerberg vì các vấn đề liên quan đến mạng xã hội. Bên trái Melania Trump là Bill Gates, trong khi Sergey Brin và bạn gái ngồi đối diện Trump, bên cạnh Tim Cook. Satya Nadella, CEO hiện tại của Microsoft, lại ngồi ở vị trí xa hơn, có thể ngụ ý rằng Trump ưu tiên các nhân vật lịch sử như Gates hơn. Sự sắp xếp này đã khiến giới phân tích suy đoán về các liên minh mới, đặc biệt khi Tim Cook và Sam Altman ngồi cạnh nhau, hai nhân vật đại diện cho sự cạnh tranh khốc liệt trong lĩnh vực AI và phần cứng.
Điểm gây chú ý lớn là sự vắng mặt của Elon Musk. Trước sự kiện, một số bản tin cho biết ông không có tên trong danh sách khách mời; sau đó, phía Musk xác nhận ông được mời nhưng bận nên không dự, và Nhà Trắng cũng thừa nhận đã gửi lời mời. Sự vắng mặt này dẫn đến nhiều suy đoán, đặc biệt khi Musk từng là đồng minh thân cận của Trump, nhưng gần đây có xung đột công khai.
Chủ đề chính của bữa tiệc xoay quanh AI và đổi mới công nghệ. Phần mở đầu được phát công khai ngắn gọn, đủ để công chúng thấy Trump mời từng lãnh đạo phát biểu và nêu con số đầu tư vào Mỹ trong vài năm tới. Không khí trang trọng nhưng không thiếu màu sắc chính trị: các CEO đồng loạt khen ngợi “môi trường thuận lợi cho đổi mới” và cam kết chi tiêu khổng lồ.
Sam Altman, CEO OpenAI, ca ngợi Trump là “một tổng thống ủng hộ kinh doanh và đổi mới, một sự thay đổi rất refreshing”, và nhấn mạnh rằng các khoản đầu tư vào Mỹ sẽ không xảy ra nếu không có lãnh đạo của ông. Tim Cook cảm ơn Trump vì đã tạo điều kiện cho Apple đầu tư 600 tỷ USD vào sản xuất tiên tiến tại Mỹ. Sergey Brin nhấn mạnh “điểm uốn” trong AI và việc chính quyền Trump hỗ trợ thay vì đối đầu với các công ty công nghệ.
Sundar Pichai của Google lưu ý rằng khoảnh khắc AI là “một trong những biến đổi lớn nhất mà chúng ta từng chứng kiến”, và Mỹ cần dẫn đầu, đồng thời cam kết 250 tỷ USD trong 1-2 năm tới. Lisa Su của AMD ca ngợi công việc của chính quyền trong việc hỗ trợ ngành bán dẫn. Safra Catz của Oracle gọi đây là “thời kỳ thú vị nhất ở Mỹ từ trước đến nay”, nhờ Trump đã nhận ra tầm quan trọng của AI ngay lập tức.
Các cam kết đầu tư được công bố là đáng kể, nhấn mạnh vào Kế hoạch Hành động AI của Trump và sáng kiến giáo dục AI do Melania dẫn dắt. Meta cam kết ít nhất 600 tỷ USD đến năm 2028 cho cơ sở hạ tầng trong nước, trong khi Apple cũng hứa hẹn 600 tỷ USD tổng đầu tư tại Mỹ.
Google cam kết 250 tỷ USD trong 1-2 năm, bao gồm 150 triệu USD cho giáo dục AI. Microsoft ước tính 75-80 tỷ USD mỗi năm tại Mỹ. OpenAI hứa hẹn “đầu tư lớn” vào Mỹ. Các công ty như Amazon, Google và Microsoft cũng cam kết đầu tư vào giáo dục AI cho lực lượng lao động trẻ. Trump nhắc lại kế hoạch áp thuế quan đáng kể lên chất bán dẫn, nhưng miễn trừ cho các công ty xây dựng nhà máy tại Mỹ, như trường hợp của Tim Cook. Bill Gates thảo luận về việc sử dụng AI để giải quyết các bệnh như polio và HIV, thậm chí đùa về việc “tiêu tiền của Sergey”. Trong bối cảnh hệ sinh thái AI đang đói hạ tầng (GPU, nhà máy chip, điện, nước làm mát, đất đai), những “con số trăm tỷ” nghe có vẻ phi thực nhưng khả thi nếu tính cả suất đầu tư data center thế hệ mới, đường truyền, mua điện dài hạn và chuỗi cung ứng nội địa. The Verge mô tả đây như một “cuộc đấu giá” nơi Trump liên tục hỏi “các anh sẽ chi bao nhiêu?”, và các CEO “ném” ra những con số hàng trăm tỷ.
Cùng ngày với bữa tối, Đệ nhất phu nhân Melania Trump chủ trì phiên làm việc của Lực lượng Nhiệm vụ Giáo dục AI tại Nhà Trắng. Thông điệp chính: chuẩn bị thế hệ kế tiếp – từ giáo dục phổ thông đến đào tạo lại lực lượng lao động – để sống, làm việc và cạnh tranh trong kỷ nguyên AI. Bà Melania nói về “sự kỳ diệu” của AI nhưng đi kèm trách nhiệm định hướng, đồng thời nhấn vào một cuộc thi AI toàn quốc cho học sinh. Đây là “nền” chính sách mềm để các gói đầu tư hạ tầng – nhân lực – R&D của các hãng đi vào xã hội.
Về chính sách phía trước, bữa tối không phải nơi công bố chi tiết luật lệ, nhưng qua phát biểu, có thể thấy vài trục chính: (1) Đẩy nhanh cấp phép và năng lực điện cho trung tâm dữ liệu; (2) Khuyến khích sản xuất trong nước (từ chip đến lắp ráp thiết bị), với hàm ý ưu đãi/miễn trừ cho hãng cam kết “onshore”; (3) Kế hoạch AI quốc gia (AI Action Plan) thiên về dẫn dắt khu vực tư nhân đầu tư lớn, còn các chuẩn mực an toàn/đạo đức sẽ cập nhật dần.
Trump nhấn mạnh ông đang làm cho kinh doanh “rất dễ dàng” bằng cách cắt giảm thuế và quy định để thu hút đầu tư AI.
Sự kiện này đã gây ta các phản ứng trái chiều trên mạng xã hội, đặc biệt là trên X. Nhiều bài đăng nhấn mạnh giá trị tài sản ròng tổng hợp của các khách mời khoảng 630 tỷ USD, và nếu Elon Musk tham gia, con số sẽ lên đến 1,3 nghìn tỷ USD. Một số người dùng như @NorvegiaMia bày tỏ thất vọng, cho rằng Musk là “người chơi chính” và nên có mặt.
Những người khác chỉ trích sự kiện là “technocracy” không phục vụ “We The People”, với @lalalitalive gọi đó là “Trump’s Technocracy/BrOligarchy”. Sự hiện diện của Bill Gates đã gây phẫn nộ trong một số cộng đồng MAGA, với @robbystarbuck gọi ông là “người xấu” và @laralogan cho rằng Gates nên bị tù vì các thí nghiệm y tế. Tuy nhiên, cũng có ý kiến tích cực, như @lucasvaugh91298 bảo vệ sự kiện là cách để “giữ kẻ thù gần gũi” và thúc đẩy Mỹ dẫn đầu trong công nghệ. Các bài đăng khác chế giễu Satya Nadella vì “lời khen vô hồn”, gọi đó là “ví dụ cổ điển của sự nịnh hót Ấn Độ”.
Cộng đồng mạng chia thành hai thái cực: Một bên xem đây là “điểm rơi” hiếm có khi Big Tech và chính quyền gặp nhau ở mục tiêu đầu tư – việc làm – hạ tầng; bên kia châm biếm không khí “nịnh bợ”, chia sẻ clip trích câu của Altman như biểu tượng “xoay trục” của Thung lũng Silicon.
Phản ứng từ truyền thông cũng đa dạng. WIRED mô tả đây là “biểu hiện kỳ lạ của sự trung thành” từ các CEO công nghệ, trong khi The Verge nhấn mạnh sự vắng mặt của các chủ đề nhạy cảm như di cư, thuế quan ảnh hưởng đến giá thiết bị, hoặc chi phí môi trường của AI. New York Post nhấn mạnh không khí tích cực, với các lãnh đạo bày tỏ lòng biết ơn và ngưỡng mộ. Business Insider phân tích ghế ngồi như một chỉ dấu về quyền lực và mối quan hệ, lưu ý sự vắng mặt của Musk, Jeff Bezos và Jensen Huang có thể do xung đột lịch trình hoặc căng thẳng.
Những điểm cần lưu ý khi đọc “con số cam kết”: Thứ nhất, định nghĩa “đầu tư” rất rộng: capex trung tâm dữ liệu, mua bán điện (PPA), thuê đất, chi R&D, tuyển dụng… Nếu cộng dồn nhiều năm và nhiều hạng mục, con số “trăm tỷ” hoàn toàn có thể xảy ra – nhưng không đồng nghĩa dòng tiền chảy ngay trong năm sau. Thứ hai, nhiều tường thuật gắn mốc “qua 2028” hoặc “trong 1–2 năm”, nhưng phần lớn là lời nói tại bàn tiệc, chưa phải bản công bố cho nhà đầu tư theo chuẩn SEC. Vì vậy, cần chờ các bản cập nhật capex chính thức trong báo cáo quý/năm của từng công ty.
Thứ ba, bức tranh chính sách còn biến số: thuế quan, ưu đãi nội địa hóa, chuẩn an toàn AI… Nếu chuỗi cung ứng chip – điện – nước gặp “nút cổ chai”, các mốc triển khai data center có thể kéo giãn.
Ở cấp độ toàn cầu, bữa tối cho thấy Big Tech bước vào “kỷ nguyên đầu tư hạ tầng AI quy mô chưa từng có”. Khi Mỹ hút mạnh capex data center và bán dẫn, chuỗi cung ứng khu vực – trong đó có Việt Nam – sẽ có cơ hội bám vào các mắt xích: phần cứng (server/thiết bị), linh kiện, gia công cơ điện (M&E) cho DC, năng lượng tái tạo và dịch vụ vận hành. Song hành là làn sóng đào tạo kỹ năng AI cho lực lượng lao động – điều mà thông điệp từ phiên họp giáo dục AI nhấn rất rõ. Ở góc độ nhà đầu tư, cần tách tín hiệu khỏi tiếng vang: Tín hiệu là các hãng lớn coi Mỹ là “điểm rơi” capex chính; nhu cầu điện – đất – cáp quang – GPU vẫn leo thang; lao động AI/Cloud thiếu hụt. Tiếng vang là lời khen và con số tại sự kiện có thể phóng đại để tạo đà kỳ vọng.
Tổng thể, bữa tiệc tối này đánh dấu sự trở lại của Trump với vai trò cầu nối giữa chính trị và công nghệ, khác biệt so với các căng thẳng trước đây. Nó không chỉ củng cố cam kết đầu tư khổng lồ vào AI và bán dẫn mà còn phản ánh sự thay đổi trong quan điểm của giới công nghệ đối với Trump, từ đối đầu sang hợp tác. Tuy nhiên, sự vắng mặt của Musk và các chỉ trích trên mạng xã hội cho thấy vẫn còn những rạn nứt. Với ngày càng nhiều cam kết đầu tư lên đến hàng nghìn tỷ USD, sự kiện này có thể là bước ngoặt cho nền kinh tế Mỹ, nhưng cũng đặt ra câu hỏi về sự cân bằng giữa đổi mới và lợi ích công cộng.
Bữa tối công nghệ ở Nhà Trắng không chỉ là một “ảnh đẹp” thời sự. Nó phác thảo mô hình hợp tác công – tư kiểu Mỹ trong kỷ nguyên AI: chính quyền đặt mục tiêu và tháo nút thắt; doanh nghiệp rót vốn hạ tầng và hứa hẹn tạo việc làm. Những câu nói “rất refreshing” hay con số “600–250–80 tỷ” chắc chắn còn được kiểm chứng qua thời gian, nhưng ít nhất, thông điệp chiến lược đã rõ: nước Mỹ sẽ đầu tư lớn để giữ vai trò dẫn dắt AI. Và như mọi cuộc “bùng nổ hạ tầng”, người hưởng lợi không chỉ là Big Tech, mà còn là cả chuỗi cung ứng mở rộng khắp thế giới – nơi Việt Nam có thể tìm thấy chỗ đứng nếu chuẩn bị tốt về điện – đất – nhân lực – chính sách ngay từ bây giờ.