Sân bay Incheon - thủ đô Seoul Hàn Quốc
1. Bối cảnh Hàn Quốc cuối thế kỷ 20
Sau khủng hoảng tài chính châu Á 1997
Năm 1997, khủng hoảng tài chính châu Á khiến Hàn Quốc đứng bên bờ vực sụp đổ. IMF phải tung gói cứu trợ 57 tỷ USD, đổi lại Seoul phải chấp nhận nhiều cải cách khắc nghiệt.
GDP năm 1998 giảm -5,8%, đồng won mất giá một nửa, tỷ lệ thất nghiệp tăng vọt.
Trong bối cảnh khó khăn, việc đầu tư vào một siêu dự án hạ tầng như sân bay quốc tế mới bị coi là “điên rồ”.
Hạn chế của sân bay Gimpo
Trước Incheon, Hàn Quốc dùng sân bay Gimpo ở Seoul làm cửa ngõ quốc tế.
Gimpo chỉ có thể xử lý 30 triệu hành khách/năm, lại nằm sát đô thị → không thể mở rộng.
Các hãng hàng không quốc tế dần bỏ qua Seoul, chọn Tokyo, Hong Kong, Thượng Hải làm trung chuyển.
Khát vọng trở thành trung tâm logistics Đông Bắc Á
Chính phủ Hàn Quốc xác định: nếu không có cảng hàng không quốc tế tầm cỡ, Hàn Quốc sẽ tụt hậu trong cuộc cạnh tranh với Nhật Bản và Trung Quốc.
Thông điệp của Tổng thống Kim Dae-jung (1998–2003): “Chúng ta phải mở ra một cánh cửa mới để kết nối Hàn Quốc với thế giới.”
2. Ý tưởng và quyết định mạo hiểm: Dự án Incheon
Vì sao chọn Incheon?
Incheon nằm ở bờ biển phía tây, gần biển Hoàng Hải, chỉ cách Seoul 48 km.
Khu vực này có diện tích đất rộng, dễ san lấp (đảo Yeongjong và Yongyu), ít dân cư.
Quan trọng: vị trí địa lý chỉ cách 3 giờ bay đến 1/3 dân số thế giới (Trung Quốc, Nhật, Nga Viễn Đông).
Kế hoạch vay vốn quốc tế
Tổng vốn đầu tư giai đoạn 1: 7,8 tỷ USD (sau điều chỉnh, chi phí tăng lên khoảng 8,5 tỷ).
Trong đó:
45% vốn vay quốc tế (chủ yếu từ Ngân hàng Thế giới, JICA – Nhật, và trái phiếu quốc tế)
55% từ ngân sách nhà nước & tư nhân Hàn Quốc.
Đây là lần đầu tiên Hàn Quốc thực hiện một dự án hạ tầng cỡ lớn chủ yếu bằng vốn vay quốc tế.
Tranh cãi trong nước
Nhiều người phản đối: “Đất nước còn đang trả nợ IMF, sao lại xây sân bay mới?”
Nhưng chính phủ nhấn mạnh: đây không phải chi phí, mà là đầu tư để sống còn.
3. Quá trình xây dựng sân bay Incheon (1992–2001)
Giai đoạn chuẩn bị
1992: khởi công xây dựng sau 10 năm nghiên cứu.
1995: chính thức bắt đầu san lấp đảo Yeongjong và Yongyu để tạo nền đất (gần 4.000 ha).
Hàng triệu m³ đất đá được di chuyển từ đất liền ra đảo.
Giai đoạn xây dựng giai đoạn 1
Thời gian: 1995–2001.
Huy động 50.000 công nhân, kỹ sư, làm việc liên tục ngày đêm.
Xây dựng:
2 đường băng dài 3.750 m.
Nhà ga hành khách rộng 496.000 m².
Công suất thiết kế: 27 triệu hành khách/năm, 1,7 triệu tấn hàng hóa.
Con số khổng lồ
Diện tích đất lấn biển: 5.600 ha.
Tổng chiều dài đường băng, taxiway: hơn 100 km.
Tổng vốn đầu tư: ~8,5 tỷ USD.
4. Khánh thành và vận hành (2001–2010)
Ngày mở cửa
29/3/2001, Incheon International Airport chính thức khai trương.
Ban đầu có lo ngại không đủ khách, nhưng chỉ trong năm đầu tiên đã đón 14,8 triệu hành khách.
Bứt phá nhanh chóng
Năm 2005: lọt top 10 sân bay bận rộn nhất thế giới về hàng hóa.
Năm 2009: đạt 31 triệu hành khách, 2,5 triệu tấn hàng hóa.
Năm 2010: được Skytrax bầu chọn là “Sân bay tốt nhất thế giới”.
Liên tục mở rộng
2008: Hoàn thành giai đoạn 2 (đường băng thứ 3, nhà ga mở rộng).
2018: Khánh thành Terminal 2 (chi phí 4,6 tỷ USD, tăng công suất lên 72 triệu hành khách/năm).
5. Chiến lược thành công của chính phủ Hàn Quốc
1. Tầm nhìn dài hạn: Xác định Incheon không chỉ là sân bay, mà là hub hàng không – logistics – thương mại – du lịch của Đông Bắc Á.
2. Dám mạo hiểm vay nợ: Khi cả nước còn đang trả nợ IMF, chính phủ vẫn chấp nhận vay thêm để làm hạ tầng.
3. Quản trị minh bạch: Thành lập Korea Airport Corporation (sau là Incheon International Airport Corporation) để quản lý chuyên nghiệp, tránh thất thoát.
4. Liên kết 4 trụ cột: Hạ tầng (sân bay) + Hãng hàng không (Korean Air, Asiana) + Logistics (cảng biển Incheon, KTX kết nối) + Công nghệ (tự động hóa, ICT).
5. Tư duy đi trước – đón đầu: Họ xây khi chưa có nhu cầu đủ lớn, nhưng nhu cầu sẽ “chạy theo” hạ tầng.
6. Bài học cho Việt Nam
Đầu tư công mạo hiểm là cần thiết: Sân bay Long Thành hôm nay giống Incheon năm 1995. Nếu chờ đủ nhu cầu mới làm, sẽ mất cơ hội.
Chọn trọng điểm: Không dàn trải, mà tập trung vào dự án tạo “cú hích quốc gia”.
Liên kết SME: Hàn Quốc phát triển hệ sinh thái doanh nghiệp vệ tinh quanh Incheon. Việt Nam cần chính sách để SME trong nước tham gia vào chuỗi cung ứng của các dự án hạ tầng lớn.
Quản trị minh bạch: Tránh đội vốn, thất thoát như nhiều dự án châu Á khác.
7. Kết luận
Sân bay quốc tế Incheon là minh chứng cho một sự mạo hiểm chiến lược. Hàn Quốc đã dám vay nợ quốc tế để xây dựng một siêu dự án trong giai đoạn khó khăn nhất của nền kinh tế. Và chính quyết định này đã biến Seoul thành cửa ngõ toàn cầu, củng cố vị thế kinh tế Hàn Quốc trong khu vực.
Bài học để lại: một quốc gia muốn bứt phá không thể chỉ đi từng bước an toàn; đôi khi cần những canh bạc lớn nhưng có tính toán kỹ lưỡng.
27.8.2025
