Trên đất Trung Hoa rộng lớn, nhân tài không thiếu, mỗi tỉnh lại có đặc trưng riêng, con người cũng khác nhau. Hôm nay đọc được một bài viết nhắc đến Phúc Kiến, thật nhiều cảm xúc. Hôm qua, trong nhóm WeChat có một tiền bối ngành phòng sạch đến từ Phúc Kiến, làm hơn ba mươi năm, bề ngoài không mấy nổi tiếng, nhưng suốt chặng đường chỉ có hai đơn hàng bị nợ xấu – thành tích này khiến nhiều doanh nghiệp phòng sạch khác phải đỏ mặt.
Một trong những “bí ẩn lớn nhất” trên đời là: tại sao người Phúc Kiến lại giàu đến thế. Nhiều ngôi nhà ở vùng nông thôn Phúc Kiến xây dựng hoành tráng chẳng khác gì cung điện. Trên bảng xếp hạng tỷ phú toàn cầu, người Phúc Kiến chiếm một phần rất lớn. Những thành phố có GDP, dân số và giá nhà cực kỳ “không tương xứng”, Phúc Kiến độc chiếm hai vị trí đầu bảng. Nếu nói quan điểm người Quảng Đông là “tiền không đáng thì không kiếm”, thì người Phúc Kiến lại thực tế theo kiểu “chỉ cần dám mở miệng, không có gì là không thể kiếm tiền”.
Con đường làm giàu của người Phúc Kiến có thể gói gọn trong một câu: Họ ở những nơi bạn chưa từng nghe tới, họ làm những nghề bạn chưa từng biết, bằng những cách bạn chưa từng tưởng tượng.
Ví dụ:
Thời đầu mở tiệm game, không quen biết ai để “chống lưng”, họ tự đi báo lỗi chính mình với chính quyền. Khi đoàn kiểm tra đến, họ sẽ biết ai có “quan hệ” để nương nhờ. Có được chỗ dựa, liền nhanh chóng nhân bản mô hình ra cả khu vực.
Người Phúc Kiến giỏi biến những thứ tưởng chẳng liên quan (bóng rổ + gà) thành “sản phẩm” để kiếm tiền, thậm chí từ một trò cười cũng xoay ra kinh doanh.
Họ liều lĩnh và táo bạo trong cách làm ăn, ghép đơn hàng ảo + lừa đảo điện tử thành “combo hoàn chỉnh".
Họ biến buôn trà thành một kiểu tài chính đa cấp, rủ rê người góp vốn mua trà, đẩy giá lên như chứng khoán, cuối cùng nhiều người vỡ nợ → “cổ phần vào tù”
Giày hàng hiệu bị giày Phúc Kiến “bản sao cao cấp” đánh bật khắp nơi. Thuốc lá giả do họ làm tinh vi đến mức thuốc lá thật cũng phải học theo. Không chỉ chiếm lĩnh thị trường quốc tế một thời, mà các thương hiệu như “Lam Ngọc Khê” hay “Tế Trung Hoa mảnh” còn trở thành minh chứng của việc “dẫn đầu bỏ xa đối thủ”.
Người Phúc Kiến tin vào một chân lý: ngành nào lợi nhuận thấp, để người Hà Bắc chăm chỉ làm; ngành nào lợi nhuận cao, để người Phúc Kiến gan dạ làm.
Phúc Kiến không sản xuất trang sức, nhưng hơn 70% ngành trang sức là do họ nắm giữ.
Phúc Kiến không sản xuất than, nhưng lại nhiều “đại gia than” nhất.
50.000 cây xăng tư nhân ở Trung Quốc thì 40.000 thuộc người Phúc Kiến.
Trái quất xanh nổi tiếng chính gốc Quảng Đông, nhưng người Phúc Kiến lại bán nhiều nhất.
Một lý do khác, Người Phúc Kiến giàu có không chỉ nhờ sự nhạy bén trong kinh doanh, mà còn vì họ có thuyền và truyền thống đi biển. Từ bao đời, con thuyền đã đưa họ ra khơi buôn bán, kết nối với thế giới và mở ra những cơ hội mới.
Họ tin vào Thiên Hậu – nữ thần biển cả, quê gốc Phúc Kiến, vị thần che chở cho những chuyến đi xa. Người ta vẫn hay đùa rằng: “Thà đi khắp thế giới mở quán ăn vặt Sa Tiên, còn hơn ở quê chen chúc cạnh tranh nội bộ.”
Chính tinh thần dám đi xa, dám tìm cơ hội ở những vùng đất mới đã khiến người Phúc Kiến trở thành những thương nhân toàn cầu, có mặt ở khắp năm châu.
Người Phúc Kiến không mê tín và tin vào lời bất kì ai, họ chỉ tin thần linh và chính mình. Họ có thể bán tóc giả cho châu Phi, bán mì ăn liền trong rừng Amazon, bán bánh ngọt ở Somalia. Họ trồng rau ở Nga, mở siêu thị ở Rwanda, làm vani ở Madagascar – kiếm ra những khoản tiền mà bạn không bao giờ nghĩ tới.
Người Phúc Kiến còn tin vào “thần chú”: cứ liều lĩnh hết sức thì sẽ có kỳ tích.
Ví dụ:
Mở quán ăn, họ nhất định chọn mặt bằng sầm uất nhất. Giá gốc 200.000 tệ, họ sẵn sàng trả 240.000 để giành lấy. Với họ, kinh doanh mà không “all-in” thì khác nào phụ lòng câu “ba phần do số phận, bảy phần do sức mình”.
Như một ứng dụng mạng xã hội nổi tiếng toàn cầu hiện nay (một dạng TikTok Trung Quốc), năm 2017 vốn định bán cho một người Hồ Nam. Nửa đường có người Phúc Kiến chen vào, trả thêm 80 triệu USD để giành lấy. Hỏi tại sao? Trả lời tiêu chuẩn: “Phú quý trong hiểm nguy, liều thì có kỳ tích.”
Các sản phẩm bổ dưỡng giá gốc vài đồng, bán vài trăm, hầu hết cũng do người Phúc Kiến thao túng. Với thương nhân điện tử Phúc Kiến, không có gì mà việc “tăng 20.000 đơn ảo” không giải quyết được. Nếu có, thì tăng thêm 20.000 đơn nữa.
Cho nên, nhịp kinh doanh của họ là:
Ngày 1: tăng số lượng đơn.
Ngày 2: lên bảng xếp hạng.
Ngày 3: vào danh sách đen.
Vậy nên, đừng bao giờ nói với người Phúc Kiến về “rủi ro”. Chỉ cần có tiền, họ sẵn sàng thức trắng đêm “chế bom nguyên tử bằng tay”.
Lý do cuối cùng: người Phúc Kiến thường trưởng thành sớm, hiểu rõ bản chất của luật chơi xã hội. Trưởng thành đến mức nào? Nói đơn giản: khi chúng ta còn xem “Thủy Thủ Mặt Trăng”, thì mấy “anh em Phúc Kiến” đã xem “Kim Bạo Điệp – 12 đóa hoa vàng”. Bạn thử nghĩ xem họ sớm dạn dày đến mức nào.
22.8.2025
